Nghiên cứu ngôn ngữ học so sánh dường như chỉ ra rằng các sắc tộc Thái là những hậu duệ của một nền văn hóa nói tiếng Tiền Thái-Kadai ở miền nam Trung Quốc và họ nguyên thủy có thể là hậu duệ của người Nam Đảo (Austronesia).[2]

Trước khi đến sinh sống tại Trung Hoa lục địa, người ta cho rằng người Thái đã di cư từ quê hương trên đảo Đài Loan nơi mà họ sử dụng phương ngữ của tiếng Tiền-Nam Đảo (proto-Austronesia) hay một trong các ngôn ngữ hậu duệ của nó[2]. Sau khi có sự xuất hiện của các nhóm sắc tộc nói các ngôn ngữ Hán-Tạng từ Trung Hoa đại lục trên đảo Đài Loan thì các sắc tộc Thái có lẽ đã di cư vào trong Trung Hoa đại lục, có thể là bằng con đường dọc theo sông Châu Giang, nơi mà ngôn ngữ của họ đã thay đổi lớn về mặt ký tự so với các ngôn ngữ Nam Đảo khác dưới ảnh hưởng của sự pha trộn từ các ngôn ngữ Hán-Tạng và H'Mông-Miền (Miêu-Dao). Sự xuất hiện của người Hán tại khu vực ở miền nam Trung Quốc này có thể đã thúc đẩy các sắc tộc Thái di cư hàng loạt một lần nữa, lần này là về phía nam và tây nam, vượt qua các dãy núi để tiến vào Đông Nam Á[3].

Trong khi giả thuyết này về nguồn gốc của các sắc tộc Thái hiện vẫn là học thuyết chính nhưng vẫn không có đủ các chứng cứ khảo cổ học để chứng minh hay bác bỏ nhận định này và chỉ riêng chứng cứ ngôn ngữ học thì không đủ để đưa ra kết luận. Tuy nhiên, trong sự hỗ trợ tiếp sau này cho giả thuyết này thì người ta tin rằng nhóm đơn bội O1 Y-ADN là gắn liền với cả người Nam Đảo và các sắc tộc Thái. Sự phổ biến của nhóm đơn bội O1 Y-ADN trong số các sắc tộc Nam Đảo và Thái cũng gợi ý về nguồn gốc tổ tiên chung với các dân tộc Hán-Tạng, Nam Á và H'Mông-Miền vào khoảng 35.000 năm trước tại Trung Quốc[4]. Nhóm đơn bội O2a cũng được phát hiện với tần suất cao trong số các dân tộc Thái, và đây là dấu vết mà họ chia sẻ với các dân tộc Nam Á. Các nhóm đơn bội Y-ADN O1 và O2a là các phân nhánh huyết thống của Nhóm đơn bội O Y-ADN, và tự nó lại là phân nhánh huyết thống của nhóm đơn bội K Y-ADN, một đột biến di truyền mà người ta tin rằng đã bắt nguồn từ khoảng 40.000 năm trước tại một khu vực nào đó nằm giữa Iran và miền trung Trung Quốc[5]. Bổ sung cho đặc tính sắc tộc đề cập trên đây thì ông tổ của nhóm đơn bội K có lẽ là tổ tiên của gần như mọi người Melanesia hiện đại và tộc Mông Cổ cùng thổ dân châu Mỹ. Nhóm đơn bội K tự nó là phân nhánh huyết thống của nhóm đơn bội F Y-ADN, mà người ta tin rằng đã bắt nguồn từ Bắc Phi hay Tây Nam Á vào khoảng 45.000 năm trước. Nhóm đơn bội F được coi là gắn liền với làn sóng di cư lớn thứ hai ra khỏi châu Phi đại lục. Bổ sung cho đặc tính sắc tộc đề cập trên đây thì ông tổ của nhóm đơn bội F có lẽ là tổ tiên của mọi sắc tộc Ấn-Âu.